‘कांतारा’ चित्रपटात दाखवलेली ‘भूत कोला’ परंपरा काय आहे? जाणून घ्या

भारताची भूमी अद्वितीय आणि रहस्यमय मानली जाते कारण येथे प्रचलित असलेल्या प्राचीन प्रथा आणि परंपरा आहेत. यापैकी काही धार्मिक परंपरा अशा आहेत ज्या आपल्याला माहित असतील, तर अनेक अशा आहेत ज्या आपल्याला माहित नाहीत, कारण त्या एका विशिष्ट प्रदेशापुरत्या मर्यादित राहतात. जर तुम्ही भारतातील प्रदेशातील विशिष्ट परंपरांचा शोध घेण्याचा प्रयत्न केला तर तुम्हाला अनेक अनोख्या चालीरीतींबद्दल माहिती मिळेल ज्यामध्ये आत्म्यांशी संपर्क स्थापित केला जातो आणि कौटुंबिक देवतांना प्रसन्न करण्यासाठी विविध विधी केले जातात, ज्यामध्ये नृत्य देखील समाविष्ट आहे.

कांतारा चित्रपटात अशीच एक जुनी परंपरा दाखवली गेली आहे, या परंपरेच नाव ”भूत कोला’ असं आहे. तुम्ही हा चित्रपट पाहिला असेल तर तुम्हाला कळेल की, जंगल आणि वनवासी हे दैवी संरक्षण करतात आणि देवाला प्रसन्न करण्यासाठी गावकरी धार्मिक विधी करतात. चला, या विशेष लेखात कांतारा चित्रपटात दाखवण्यात आलेला भूत कोला विधी काय आहे ते जाणून घेऊया.

भूत कोला हा दक्षिण कन्नड, उत्तर कन्नड, उडुपी आणि कर्नाटकातील केरळमधील काही जिल्ह्यांमधील तुळू भाषिक लोकांचा वार्षिक लोक धार्मिक विधी आहे, ज्यामध्ये स्थानिक आत्मा किंवा देवतांची पूजा केली जाते. भूत कोलाला दैवी कोला असेही म्हणतात. ही एक गैर-वैदिक परंपरा आहे, ज्यामध्ये पूर्वजांचे रक्षण केले जाते. असे मानले जाते की ज्याची पूजा केली जाते तो आत्मा गावकऱ्यांचे रक्षण करतो आणि त्यांचे विवाद सोडवण्याचे काम करतो. दुसरीकडे, असे मानले जाते की आत्म्याला राग आला तर काहीतरी नाश हा नक्कीच होतो. म्हणूनच गावकरी त्याची पूजा करतात आणि आत्मा प्रसन्न ठेवण्यासाठी नैवेद्य देतात.

पांजुर्ली, बोब्बर्‍या, पिलीपुता, कालाकुडा, कालाबुर्ती, पीलीचामुंडी आणि कोटी चेन्नया ही भूत कोला येथे पूजा केली जाणारी काही लोकप्रिय देवता (भूते) आहेत. भूत कोलावर ‘यक्षगान’ या लोकप्रिय आणि मोठ्या प्रमाणावर सादर केल्या जाणार्‍या कर्नाटकातील लोकनृत्य प्रकाराचाही प्रभाव असल्याचे मानले जाते. भूत कोलाच्या काही विधींमध्ये गरम निखाऱ्यांवर चालणे देखील समाविष्ट आहे. भूत कोला एका खास व्यक्तीच्या माध्यमातून केले आहे. जो वेगळा पोशाख परिधान करतो आणि भूत कोलाच्या प्रथा पाळतो.

डेक्कनहेराल्डच्या मते, कोला हे समाजातील खालच्या वर्गातील व्यावसायिक व्यक्तीद्वारे केले जाते. व्यक्ती नैसर्गिक रंगांनी आपले शरीर रंगवते आणि विशेष पारंपारिक कपडे आणि दागिने घालते. यानंतर, ज्याची पूजा केली जाते त्याच्या अंगात काही काळ देव येतो आणि गावकऱ्यांच्या समस्या सोडवतो आणि येणाऱ्या आपत्तीबद्दल लोकांना सावध करतो. ज्या व्यक्तिच्या अंगात देव येतो त्याने सांगितलेले शब्द गावकऱ्यांनी ते स्वीकारले पाहिजेत. दुसरीकडे, जर कोणी दैवी शब्द पाळण्यास नकार दिला, तर त्याच्यावर कथितपणे काही आपत्ती घडते.ही परंपरा 500-600 वर्षे जुनी असल्याचे मानले जाते, तथापि, हे सत्य सिद्ध करण्यासाठी कोणतेही ठोस पुरावे उपलब्ध नाहीत.